کلاچ احتمالاً اولین قطعه‌ای است که هر کسی هنگام شروع به یادگیری رانندگی دریافت می‌کند، صرف نظر از اینکه دانشی در مورد قطعات خودرو داشته باشد یا خیر. زیرا یکی از اساسی ترین اعمال در حین رانندگی فشار دادن پدال کلاچ است. بنابراین همه می دانند که ماشین بدون درگیر شدن کلاچ روشن نمی شود. با این حال، بسیاری از افراد نقش این قطعه مهم را نمی دانند و نمی دانیم که چرا کلاچ در واقع وظیفه حرکت خودرو را بر عهده دارد.

کلاچ خودرو چیست؟

کلاچ رابط بین موتور و گیربکس است. در این قسمت می توانید بین موتور و گیربکس ارتباط برقرار کرده و در زمان های مختلف این اتصال را قطع کنید. وظیفه اصلی این دستگاه مکانیکی انتقال نیرو و کنترل انتقال نیرو می باشد. این بدان معنی است که توسط کلاچ کنترل می شود تا گیربکس را متوقف یا راه اندازی کند و حرکت کند. بنابراین، کلاچ به طور همزمان میزان و مدت انتقال نیرو را کنترل می کند.

کلاچ توسط پدالی که در زیر پای چپ راننده قرار دارد فعال می شود. برای درگیر کردن کلاچ، راننده باید پدال کلاچ را با پای چپ کاملا فشار دهد. در ابتدای حرکت پس از تعویض دنده اول باید به تدریج پای چپ راننده از روی پدال کلاچ خارج شود تا خودرو نتواند به جلو حرکت کند. حالتی که کلاچ در آن درگیر است حالت خاموش و حالتی که کلاچ در آن درگیر است حالت روشن نامیده می شود.

نحوه عملکرد کلاچ به چه صورت است؟

تا زمانی که صفحات کلاچ با هم تماس نداشته باشند و انتقال گشتاور/قدرت وجود نداشته باشد، کلاچ خوب کار می کند. کلاچ از دو صفحه مختلف تشکیل شده است که یکی روی بازوی راکر نصب شده و دیگری روی میل لنگ حرکت می کند. مقدار گشتاور اعمال شده میزان بار محوری اعمال شده بر دیسک اصطکاکی را تعیین می کند. به این معنی که هر چه بار محوری بیشتر باشد، انتقال نیرو بیشتر و هرچه بار محوری کمتر باشد، انتقال نیرو کمتر است.

دیسک متحرک روی میل لنگ با استفاده از پدال کلاچ به جلو و عقب حرکت می کند. بار توسط یک صفحه فشار متصل به چندین فنر سیم پیچ یا فنر دیافراگمی تحمل می شود. هنگامی که پدال کلاچ به طور کامل فشرده می شود، دیسک اصطکاک متحرک از محور چرخ فلایویل جدا شده دور می شود. زیرا صفحه فشار بار محوری اعمال نمی کند. بنابراین، انتقال قدرت/گشتاور وجود ندارد. به همین دلیل، موتور می تواند بدون حرکت کار کند.

هنگامی که پدال کلاچ به طور کامل آزاد می شود، دیسک اصطکاک متحرک روی شفت به سمت چرخ فلایویل حرکت می کند. این حالت زمانی فعال می شود که دیسک با فلایویل تماس پیدا کند. میزان فشار کاری اعمال شده نیز به میزان فشار دادن پدال کلاچ بستگی دارد. این بدان معنی است که مقدار بار محوری اعمال شده توسط صفحه فشار در توان ارسالی منعکس می شود.

کلاچ از چه اجزایی تشکیل شده است؟

کلاچ خودرو از اجزای مختلفی تشکیل شده است که در این بخش قصد داریم این موارد را برای شما عزیزان شرح داده و شما را با آنها بیشتر آشنا کنیم. از اجزای اصلی کلاچ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فلایویل

این قسمت از کلاچ روی میل لنگ نصب می شود و در حین کارکردن موتور کار می کند. دیسک اصطکاک در خارج از چرخ فلایویل نصب شده است.

دیسک

بسته به کاربرد، یک دیسک می تواند یک یا چند دیسک باشد. از ماده ای با ضریب اصطکاک بالا ساخته شده است. دیسک بر روی شفت موتور نصب شده است.

دیسک کلاچ

دیسک اصطکاک دیگری در بالای دیسک فشار وجود دارد.

فنر و رهاسازی اهرم

وظیفه فنرها این است که دیسک اصطکاک را به عقب و جلو حرکت می دهند. کلاچ ها از فنر دیافراگمی استفاده می کنند و بالابرها به چرخاندن فنر کمک می کنند.

انواع کلاچ

تا اینجا با کلاچ و اجزای تشکیل دهنده و نحوه عملکرد آن آشنا شدیم. در این قسمت قصد داریم برای آشنایی بیشتر شما عزیزان با این قطعه بسیار مهم و حیاطی در خودرو به انواع کلاچ بپردازیم. از انواع کلاچ خودرو می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کلاچ تک صفحه‌ای
• کلاچ چند صفحه‌ای
• کلاچ مخروطی
• کلاچ گریز از مرکز
• کلاچ الکترومغناطیسی
• کلاچ هیدرولیک

کلاچ خیس و خشک و تفاوت های آنها

عملکرد و عملکرد انواع کلاچ ها بر اساس اصل اصطکاک است. زیرا همانطور که گفته شد قطع و درگیری بردار گشتاور به نیروی اصطکاک استاتیکی دیسک کلاچ بستگی دارد. اما این نیروی اصطکاک و تماس دائمی و نزدیک دیسک کلاچ با فلایویل گرمای زیادی ایجاد می کند که در شرایط بحرانی باعث سوختن دیسک کلاچ می شود. برای رفع این مشکل، کلاچ های روغن کاری شده یا مرطوب طراحی شده است.

این کلاچ ها معمولا در داخل بلوک سیلندر قرار می گیرند و در روغن موتور هیدرولیک غوطه ور می شوند. به این ترتیب روغن موتور خنک کننده می شود و گرمای حاصل از اصطکاک نیز حذف می شود. این کلاچ ها از صفحات کلاچ متعددی استفاده می کنند که روی هم قرار گرفته اند. البته باید گفت که کلاچ های خیس کارایی کمتری نسبت به کلاچ های خشک یا معمولی دارند اما فضای کمتری را نیز اشغال می کنند و به همین دلیل استفاده از آن ها در موتورسیکلت ها بیشتر می شود.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی اینکه کلاچ خودرو چیست پرداختیم و تمامی موارد را  برای شما عزیزان شرح دادیم. از اینکه تا انتهای این مطلب از سایت همراه ما بودید از شما عزیزان کمال تشکر  را داریم. امیدواریم که این مطلب برای شما عزیزان مفید بوده باشد. شما عزیزان می توانید برای آموزش کارشناسی رنگ خودرو از طریق عبارت های لینک شده از سایت حنفی کار اقدام به یادگیری تمامی مهارت های گفته شده کنید.

همچنین اگر قصد ورود به بازار خوردو را دارید و به دنبال آموزش دلالی ماشین هستید می توانید از طریق سایت حنفی کار اقدام به یادگیری تمامی مهارت های لازم برای این کار به ویژه معامله گری و فروش، آموزش کارشناسی رنگ و آموزش کارشناسی فنی خودرو پرداخته است.